Ik werk als communicatieadviseur binnen de Regionale Energiestrategie (RES) Noord- en Midden Limburg. Mijn werk draait om helder krijgen wat er speelt, en dat vervolgens nóg helderder uitleggen. Maar de energietransitie zit vol paradoxen. We moeten overstappen op warmtepompen en elektrische alternatieven, maar ondertussen vooral níét te veel elektriciteit gebruiken. We hebben een van de meest betrouwbare stroomnetten ter wereld, maar toch moet ik “voor de zekerheid” een zaklamp en wat extra water in huis hebben. En dan is er ook nog het toekomstige decentrale energiesysteem waar we onze energie gaan delen en ons verbruik op elkaar moeten afstemmen.

Mooi idee. Maar ik weet de achternaam van mijn buren twee deuren verderop niet eens.

Het voelt soms alsof we van inwoners vragen om een soort extra huishouden erbij te runnen: eentje met grafiekjes, netcapaciteit en slimme apparaten die met elkaar moeten kunnen praten. En dat terwijl veel mensen al hoofdbrekens hebben over iets veel basalers: de energierekening überhaupt betalen.

Toch is dit de wereld waar we naartoe bewegen. Slimme warmtepompen, buurtbatterijen, flexibel laden, lokale opwek. En natuurlijk de eeuwige energiediscussies waarbij zelfs wij soms moeten schakelen. De ene dag lees ik dat groen gas dé oplossing is voor moeilijk te verduurzamen woningen, de volgende dag dat we vooral moeten oppassen met biomassa en dat er “nog onderzoek nodig is naar beschikbaarheid”.

Soms denk ik echt: als ík al de grootste moeite heb om het te volgen, hoe is dit dan voor inwoners?

Daarom denk ik dat we de vraag weer wat vaker hardop moeten stellen: begrijpen we het zelf nog wel? Niet als kritiek, maar als uitnodiging. Want goede communicatie begint niet bij de inwoner, maar bij onze eigen verwondering. Onze eigen knelpunten, twijfels en aha-momenten.

Misschien moeten we vaker uitleggen dat de energietransitie niet één rechte lijn is, maar een puzzel die we samen leggen. Met stukken die soms tijdelijk niet lijken te passen. Misschien moeten we vaker zeggen dat het oké is om het niet allemaal te weten. En misschien, heel misschien, helpt het als we de energietransitie iets minder presenteren als een “moet” en iets meer als iets van mensen: meer mens is de must.

Want als wij het begrijpelijk maken voor onszelf, kunnen we het óók begrijpelijk maken voor anderen.

En tot die tijd blijf ik gewoon vriendelijk hallo zeggen tegen mijn buren, ook al weet ik hun achternaam nog steeds niet. Misschien komt die stap vóór het afstemmen van ons energieverbruik.

Energiedrager worden